काठमाडौं,१४गते । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले भेरोसेल खोप लगाएका ६० वर्षमाथिका जेष्ठ नागरिक र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएकाहरूलाई शुक्रबारदेखि बुस्टर डोज दिने निर्णय गरेको थियो ।

तर, शुक्रबार खोपकेन्द्रमा पुगेका जेष्ठ नागरिक तथा दीर्घरोगीले खोप लगाउन पाएनन् । स्वास्थ्य मन्त्रालयका मातहातका निकायबीच राम्रो समन्वय नहुँदा खोप लगाउन गएका सर्वसाधारणले सास्ती भोग्नु परिरहेको छ ।
मन्त्रालयका एक उच्च अधिकारीले दीर्घकालीन योजनाविना नै निर्णय गर्दा खोप अभियान प्रभावित भएको हो । ‘स्वास्थ्य मन्त्रालयका अधिकारीले आफ्नो हिसाबले निर्णय गर्छन् । तल्लो निकायमा के भइरहेको छ भन्ने छलफल समेत हुँदैन,’ ती अधिकारी भन्छन्’, ‘भेरोसेल खोप भण्डार छैन भन्ने थाहा हुँदाहुँदै बुस्टर डोज दिने निर्णय गरियो ।’
स्वास्थ्य सेवा विभागको व्यवस्थापन महाशाखाका अनुसार अहिले नेपालमा भेरोसेल खोपको मौज्दात शून्य छ । कहिले आउँछ भन्ने पनि टुंगो छैन । बुस्टर डोज दिने निर्णय गरिरहँदा कुन समूहलाई कति खोप चाहिन्छ, खोपको मौज्दात कति छ भन्ने योजना नबनाएको कर्मचारीहरू बताउँछन् ।
‘सरकारले पहिलो, दोस्रो र बुस्टर डोज दिइरहेको छ । कुन–कुन समूहलाई कुन खोप कहिले दिने योजना हुनुपथ्र्यो,’ ती अधिकारी भन्छन्, ‘जति सक्यो खोप खर्च गरेर बढी खोप लगाएको तथ्यांक बढाउन एक सूत्रीय तरिकाले मात्रै काम भएको देखिन्छ ।’
स्वास्थ्य मन्त्रालयकी प्रवक्ता डा. संगीता मिश्रा भेरोसेल खोपको मौज्दात सकिएकाले खोप अभियान स्थगित गरिएको बताइन् । ‘अहिले भेरोसेल खोप मौज्दात छैन, त्यसकारण खोप अभियान स्थगित गरेका छौं, खोप आएपछि सुरुवात गर्छौं’ उनले भनिन् ।

परिवार कल्याण महाशाखा र प्रदेश र जिल्लाका स्वास्थ्यसम्बन्धी निकायबीच पनि खोपका विषयमा राम्रो समवन्य भएको छैन । परिवार कल्याण महाशाखाबाट समयमै परिपत्र नहुँदा खोप अभियान सञ्चालनमा विभिन्न बाँधा झेल्नुपरेको स्वास्थ्य कार्यालय काठमाडौंका प्रमुख शम्भु काफ्ले बताउँछन् ।
‘परिवार कल्याण महाशाखा अघिल्लो दिन निर्णय गर्दै भोलिदेखि काम गर भन्ने परिपत्र गर्छ,’ काफ्ले भन्छन्, ‘दुईचार दिन अगाडि समवन्य भए हामीलाई पनि खोप अभियान सञ्चालन गर्न सजिलो हुन्थ्यो । समयमै समवन्य नहुँदा पटक–पटक खोप अभियान प्रभावित बन्न पुगेको छ ।’

हुनत यसअघि पनि स्वास्थ्य मन्त्रालयका मातहातमा रहेका निकायले गरेका निर्णय २४ घण्टा नपुग्दै परिवर्तन भएको छ ।
स्वास्थ्य सेवा विभाग अन्तर्गतको परिवार कल्याण महाशाखाले १९ पुसमा एक सूचना निकाल्दै देशभरका जेष्ठ नागरिक तथा दीर्घरोगीलाई २० पुसदेखि अतिरक्त डोज (बुस्टर) खोप दिने निर्णय गरेको थियो । तर, उक्त निर्णयलाई मन्त्रालयले हस्तक्षेप गर्दै स्थगित गरिदियो । मन्त्रालयले परिवार कल्याण महाशाखाका प्रमुख डा. विवेक लालमाथि मौखिक स्पष्टीकरण समेत सोध्यो ।